ĐỀ 21 BÀI TẬP CÁ NHÂN MÔN LUẬT LAO ĐỘNG

ĐỀ BÀI

Bài 21: Giải quyết tình huống:

Anh H vào làm việc cho công ty X từ 1/2/2006 theo hình thức hợp đồng lao động 3 năm. Tháng 7/2007, anh H được công ty cử đi học nâng cao tay nghề ở Nhật Bản trong 3 tháng. Tổng chi phí đào tạo nghề do công ty đài thọ là 5.000 USD. Công ty mong muốn:

-         Anh H sau khi ở Nhật về phải làm việc cho công ty ít nhất là 5 năm;

-         Anh H không được tiết lộ bí quyết công nghệ đã được học ở Nhật cho các công ty khác cùng ngành hàng sản xuất kinh doanh với công ty;

-         Anh H phải đặt cọc cho công ty 1.000 USD trước khi đi Nhật.

Hỏi:

a/ Công ty X phải ký hợp đồng như thế nào để ràng buộc trách nhiệm của anh H với công ty?

b/ Công ty yêu cầu anh H đặt cọc là đúng hay sai?

BÀI LÀM

a/ Công ty X phải ký hợp đồng như thế nào để ràng buộc trách nhiệm của anh H với công ty?

Trong quá trình làm việc tại doanh nghiệp, người lao động có quyền được bồi dưỡng, nâng cao trình độ tay nghề. Doanh nghiệp có trách nhiệm xây dựng và thực hiện kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng nâng cao kĩ năng nghề cho người lao động của doanh nghiệp để đáp ứng nhu cầu sử dụng nhân lực và đổi mới công nghệ trong sản xuất kinh doanh. Theo đề bài, anh H vào làm việc cho công ty X từ 1/2/2006 theo hình thức hợp đồng lao động 3 năm. Tháng 7/2007, anh H được công ty cử đi học nâng cao tay nghề ở Nhật Bản trong 3 tháng. Như vậy, anh H học nghề trong trường hợp bồi dưỡng nâng cao trình độ tay nghề.

Vì pháp luật không có quy định những cụ thể cho trường hợp học nghề bồi dưỡng nâng cao trình độ tay nghề, nên trường hợp này, ta sẽ áp dụng các quy định của pháp luật về doanh nghiệp tuyển người vào học nghề để sau đó làm việc tại doanh nghiệp.

 XEM THÊM: THỦ TỤC GIẢI THỂ DOANH NGHIỆP

Khoản 2, Điều 23 Bộ Luật lao động quy định:

“Điều 23

2- Doanh nghiệp tuyển người vào học nghề, tập nghề để làm việc tại doanh nghiệp theo thời hạn cam kết trong hợp đồng học nghề, tập nghề thì không phải đăng ký và không được thu học phí. Thời gian học nghề, tập nghề được tính vào thâm niên làm việc tại doanh nghiệp. Trong thời gian học nghề, tập nghề, nếu trực tiếp hoặc tham gia làm ra sản phẩm cho doanh nghiệp thì người học nghề, tập nghề được trả công theo mức do hai bên thoả thuận.”

Theo đề bài, tổng chi phí đào tạo nghề do công ty đài thọ là 5.000 USD, như vậy, công ty đã làm đúng theo quy định của pháp luật, và thời gian 3 tháng học nghề của anh H sẽ được tính vào thời gian của hợp đồng lao động 3 năm được tính từ 1/2/2006.

Điều 24 Bộ Luật lao động quy định:

“Điều 24

1- Việc học nghề phải có hợp đồng học nghề bằng văn bản hoặc bằng miệng giữa người học nghề với người dạy nghề hoặc đại diện cơ sở dạy nghề. Nếu ký kết hợp đồng học nghề bằng văn bản, thì phải làm thành hai bản, mỗi bên giữ một bản.

2- Nội dung chủ yếu của hợp đồng học nghề phải bao gồm mục tiêu đào tạo, địa điểm học, mức học phí, thời hạn học, mức bồi thường khi vi phạm hợp đồng.

3- Trong trường hợp doanh nghiệp nhận người vào học nghề để sử dụng thì hợp đồng học nghề phải có cam kết về thời hạn làm việc cho doanh nghiệp và phải bảo đảm ký kết hợp đồng lao động sau khi học xong. Người học nghề sau khi học xong, nếu không làm việc theo cam kết thì phải bồi thường phí dạy nghề.”

Điều 36 Luật dạy nghề 2006 quy định:

“Điều 36. Nội dung hợp đồng học nghề

1. Hợp đồng học nghề phải có các nội dung sau đây:

a) Tên nghề học, kỹ năng nghề đạt được;

b) Nơi học và nơi thực tập;

c) Thời gian hoàn thành khoá học;

d) Mức học phí và phương thức thanh toán học phí;

đ) Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của mỗi bên khi vi phạm hợp đồng;

e) Các thoả thuận khác không trái pháp luật và đạo đức xã hội.

2. Trường hợp doanh nghiệp tuyển người vào học nghề để làm việc cho doanh nghiệp thì hợp đồng học nghề ngoài những nội dung quy định tại khoản 1 Điều này còn có các nội dung sau đây:

a) Cam kết của người học nghề về thời hạn làm việc cho doanh nghiệp;

b) Cam kết của doanh nghiệp về việc giao kết hợp đồng lao động sau khi học xong;

c) Trả công cho người học nghề trực tiếp hoặc tham gia làm ra sản phẩm cho doanh nghiệp trong thời gian học nghề.”

Như vậy, ngoài những nội dung cơ bản của hợp đồng học nghề như mục tiêu đào tạo, địa điểm học, mức học phí, thời hạn học…, để đảm bảo ràng buộc trách nhiệm của anh H với công ty, trong hợp đồng anh H phải cam kết sau khi đi học về phải làm việc cho công ty ít nhất là 5 năm. Nếu anh không đảm bảo thời gian làm việc thì sẽ phải bồi thường 5.000 USD tiền công ty đã đài thọ cho anh trong 3 tháng học tại Nhật Bản. Trong hợp đồng, công ty có thể ghi nhận trong trường hợp công ty có đủ bằng chứng chứng tỏ anh H tiết lộ bí quyết công nghệ đã được học ở Nhật cho các công ty khác cùng ngành hàng sản xuất kinh doanh với công ty X thì anh H sẽ phải bồi thường thiệt hại một phần hoặc toàn bộ theo thời giá thị trường. Ngoài ra, để đảm bảo những rủi ro có thể do anh H gây ra ảnh hưởng đến lợi ích công ty khi anh đi học ở Nhật, thì công ty có thể yêu cầu anh đặt cọc 1.000 USD. Sau khi trở về sau khóa học, anh H sẽ được công ty trả lại 1.000 USD đã đặt cọc.

b/ Công ty yêu cầu anh H đặt cọc là đúng hay sai?

Theo quy định tại Điểm e, Khoản 1, Điều 36 Luật dạy nghề;

Theo quy định tại Khoản 1, Điều 17, Nghị định 139 Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Giáo dục và Bộ luật Lao động về dạy nghề thì:

“Điều 17. Nội dung hợp đồng học nghề

1. Hợp đồng học nghề phải có các nội dung chủ yếu sau:

a) Tên nghề học, kỹ năng nghề đạt được;

b) Nơi học và nơi thực tập;

c) Thời gian hoàn thành khoá học;

d) Mức học phí và phương thức thanh toán học phí;

đ) Trách nhiệm bồi thường thiệt hại của mỗi bên khi vi phạm hợp đồng.

Ngoài các nội dung chủ yếu trên, hai bên có thể thoả thuận các nội dung khác phù hợp với điều kiện thực tế nhưng không được trái pháp luật và đạo đức xã hội.”

Như vậy, pháp luật cũng quy định, ngoài những nội dung chủ yếu của hợp đồng học nghề, hai bên có thể thỏa thuận các nội dung khác phù hợp với điều kiện thực tế và không trái với pháp luật, đạo đức xã hội. Việc đi học nâng cao tay nghề ở Nhật Bản trong thời hạn 3 tháng là do hai bên tự thoả thuận. Theo quy định của pháp luật, chưa có quy định nào về người lao động không phải nộp tiền đặt cọc cho người sử dụng lao động, vấn đề đặt cọc do hai bên tự thoả thuận. Việc công ty yêu cầu anh H đặt cọc là hoàn toàn hợp lý để đảm bảo ràng buộc trách nhiệm của anh H với công ty, và nó cũng không trái pháp luật hay đạo đức xã hội. Như vậy, công ty yêu cầu anh H đặt cọc là đúng.